Om te weten hoe belangrijk een platform over smartphonegebruik bij kinderen is, hoef je alleen maar om je heen te kijken op het My First Smartphone Festival 2025 bij mediamuseum Beeld & Geluid in Hilversum. Het mediamuseum Beeld & Geluid staat 5 dagen lang in het teken van smartphones en wat die voor kinderen betekenen. De belangstelling is groot en de doelgroep is dan ook óveral in het gebouw te vinden. Kinderen ontwerpen zelf hun smartphone, maken een eigen game en game-karakter of leren hoe ze een succesvolle influencer worden op TikTok of Instagram.
Een platform voor al je vragen
Naast alle leuke dingen, is er op het festival ook aandacht voor de lastige en soms zelfs gevaarlijke kanten van smartphonegebruik voor kinderen. Zoals fysieke klachten, depressie en isolatie. "Smartphones en tablets zijn een wezenlijk onderdeel van ons dagelijks leven", vertelt directielid Anne Hustinx van VodafoneZiggo. "En ik weet het uit ervaring: ook kinderen kunnen er niet meer omheen. In veel gezinnen zijn discussies over het smartphonegebruik dan ook dagelijkse kost. En een bron van zorgen: hoe houden we nou grip op dat telefoongebruik? Wat voor effecten hebben sociale media? En hoe voorkomen we dat een gesprek over schermtijd uitmondt in schermstrijd?"
Voor al dit soort vragen, en nog heel veel meer, kunnen ouders nu terecht op het platform Kids & Screens. "Trouwens, ook voor kinderen is dit platform heel toegankelijk", voegt Anne toe. "Je vindt er allerlei informatie die je samen kunt bekijken. Zoals filmpjes waarin kinderen, ouders en experts hun ervaringen delen. Zo leer je beiden veel over schermtijd, veiligheid online en sociale media. Maar ook over nepnieuws, cyberpesten, gamen, online flirting, sexting, uitdagingen, hypes en grooming. We bieden ouders en kinderen de handvatten om een goed beeld te vormen over het onderwerp en er vervolgens samen het gesprek over aan te gaan."
Beeldschermen zijn magneetjes
"Vodafone Foundation is hoofdsponsor van het festival", vertelt Anne trots. "En we hebben een grote zaal in het museum ingericht als ParentHub." Dit is een ruimte waarin de experts die meewerken aan het Kids & Screens platform hun kennis delen en het gesprek aangaan met het publiek. Zoals schermtijdcoach Marloes Jonker.
"Beeldschermen zijn een soort magneetjes", legt Marloes uit tijdens haar talk. "Bewegende beelden triggeren ons brein. Hierdoor kunnen we op tijd reageren als er bijvoorbeeld een tijger langsloopt. Apps zoals TikTok zitten vol bewegend beeld, waardoor je eindeloos kunt blijven kijken. Dat levert weer advertentieruimte en dus geld op." Maar al die schermtijd is voor kinderen niet zo gezond. Een van haar tips is om je kind, om te beginnen, niet een smart- maar een 'dumbphone' te geven, zoals de klassieke Nokia. "Die is minder 'magnetisch' dan de laatste gadget."
Mannetjes en aapjes
Een andere spreker is Laurens Veltman, die alles weet over gameverslaving. Zelf was hij ook lang verslaafd, vertelt hij het publiek. Hele nachten speelde hij door. En als psycholoog (MSc) leerde hij later hoe dat eigenlijk kon. "In ons brein zit een rationeel mannetje én een emotioneel aapje. Met dat mannetje maak je als ouder afspraken, maar het aapje is vijf keer sneller en houdt heel erg van de dopamine die games 'm geven. Je kamer opruimen of gamen? Zoef – het aapje zit al achter de computer. En hij reageert boos op ouders die hem willen stoppen." Een deel van de oplossing? "Kijk goed waar het kind zit, in de game. En kies een handig moment om te onderbreken."
Belofte voor de toekomst
De Vodafone Foundation is een onafhankelijke stichting, operatief in 27 landen. Elk land kiest haar eigen programma. Nederland focust al sinds 2002 op mensen helpen omgaan met technologie en het ontwikkelen van digitale vaardigheden. "Tot nu toe richten we ons hiervoor op kinderen en op ouderen", vertelt Anne. "Maar we zien dat juist ouders bezorgd zijn en meer behoefte hebben aan goede informatie om met de thema's rondom smartphonegebruik om te kunnen gaan. Met het Kids & Screens platform bieden wij ouders in Nederland een plek waar ze alles bij elkaar vinden. De tijd staat niet stil en ook de digitale wereld blijft zich razendsnel ontwikkelen. Met de hulp van experts blijven wij ons platform daarom up to date houden, zodat ouders het ook zijn."
