De techniek waarmee drones onbemand lange afstanden kunnen vliegen, zit volop in de ontwikkelfase. De eerste testvluchten zijn een feit, dus binnenkort moet het mogelijk worden om bijvoorbeeld medische spoedpakketjes snel en efficiënt te bezorgen.
Proeftuin 5Groningen
Onder de titel 5Groningen slaan ondernemers en non-profitorganisaties de handen ineen met technische experts, met als gezamenlijk doel: het testen van 5G-toepassingen. Tegelijkertijd vergroten ze hun kennis over Internet of Things (IoT), de techniek die apparaten aan elkaar én internet verbindt. 5Groningen is een initiatief van Economic Board Groningen en wordt mede mogelijk gemaakt door elf partners. Deze proeftuin van het hoge noorden richt zich op uiteenlopende thema's: zorg, energie, verkeer, logistiek, landbouw en leefomgeving. Vodafone is sinds 2017 als partner betrokken bij verschillende veelbelovende projecten.
"Een drone heeft geen last van files en kan in één rechte lijn van a naar b", aldus Egbert Swierts, initiatiefnemer van de 5G-pilot en mede-eigenaar van OmniDrones uit Groningen. "Vanuit de controlekamer worden meerdere drones aangestuurd. De eerste testen zijn afgerond en het is gelukt om de drone geprogrammeerd te laten vliegen en te controleren over een snelle 5G verbinding."
Hiermee wordt 'BVLOS' vliegen mogelijk. Die afkorting staat voor Beyond Visual Line of Sight, ofwel: de piloot heeft de drone niet meer in zicht tijdens het vliegen. In de volgende fase volgen er nog meer tests met telecommunicatie, zodat het mogelijk wordt op afstand in te grijpen bij een storing of in geval van nood. 5G maakt het mogelijk om real-time videoverbinding te maken tussen de drone en de controlekamer. Partners in deze 5G-pilot zijn Vliegend.nl, TNO en Vodafone.
Het bedrijf OmniDrones begon acht jaar geleden in de onbemande luchtvaartsector. "In het begin mochten we niet overal vliegen", vertelt Egbert Swierts. "We vlogen toen alleen in agrarisch gebied. Stap voor stap werd er steeds meer mogelijk." Met behulp van alleen een zender lukt het OmniDrones om een drone een paar kilometer onbemand te laten vliegen. "Verder dan dat lukt nu nog niet, omdat er objecten tussen komen die de verbinding verstoren, zoals bomen en gebouwen. 5G kan hier een uitkomst bieden", aldus Swierts.
Veilig vliegen met behulp van 5G-verbinding
Uit de eerste testen op het Zernike-terrein in Groningen blijkt dat het mogelijk is om de drone geprogrammeerd een lange afstand zelfstandig, gecontroleerd te laten vliegen over de verbinding. Voor de veiligheid is het noodzakelijk om controle te houden over de drone. In geval van een storing of bij noodsituaties moet er real-time verbinding kunnen worden gemaakt zodat er op afstand ingegrepen kan worden. Met 5G is het mogelijk om deze snelle verbinding met amper vertraging te realiseren. "Zolang de controlekamer en de drone verbinding hebben met het telecom netwerk, is de afstand eigenlijk onbeperkt", aldus Swierts. Om de telecommunicatie mogelijk te maken heeft Vliegend.nl een extra 5G-module aan de drone gekoppeld. Deze techniek komt van Vodafone.
Toekomst
Omdat 5G nog niet volledig is uitgerold in Nederland kan nog niet alles getest worden. "Alle kennis die we nu al opdoen draagt eraan bij dat het straks mogelijk wordt." Swierts verwacht dat het in de toekomst mogelijk wordt om vanuit de controlekamer meerdere drones aan te sturen. "Drones die een lange afstand zelfstandig vliegen, kunnen verschillende doelen dienen. Denk aan bezorging van pakketjes, maar ook voor bijvoorbeeld inspectie en beveiliging."
Drones staan nooit in de file
Spoedpakketten bezorgen via onbemande drones. Voor velen klinkt dat als toekomstmuziek, maar bij het noordelijke project 5Groningen hangt deze innovatie al in de lucht. Vodafone is aan boord als partner.